De prijs van een stripje pillen

type: essay | topic: society | lang: nl | pub: 2025-12-01

In 2013 verloor ik mijn moeder. Melanomen maakten korte metten met haar gezondheid en binnen een half jaar was ze dood. Als we naar de oncoloog gingen, kreeg ze voor een maand vemurafenib mee. Kosten: op een haar na 10.000 euro voor 4 weken.

Mijn moeder reed met ons terug naar huis en mijn zus maakte een grapje: "Mam, besef je dat dit stripje pillen meer kost dan de auto waarin wij rijden?" Mijn moeder voelde zich bezwaard en zei tegen de oncoloog: "Ik kan dat toch niet innemen, het kost de maatschappij zoveel geld." De oncoloog zei: "Mevrouw, u heeft uw leven lang premies betaald, doet u het maar gewoon."

Dat is een intro voor een reeks teksten. Hoe kan zoiets zo duur zijn? Is die prijs eerlijk, of worden we met elkaar besodemieterd door pharma? Dit is zeker geen incident, kijk bijvoorbeeld eens naar deze oude link op
Zembla.

Dit verhaal gaat niet over mijn moeder. Het gaat over een zorgsysteem waarin levens afhangen van prijzen die vrijwel niemand kan uitleggen, laat staan verdedigen. En toch bloeden we, jaar in jaar uit.

De vraag is of we iets kunnen veranderen. De zorgkosten zijn absurd en dit is een van die dingen. Meer actueel (anno 2025) is inenten tegen gordelroos: 2 prikken van 200 euro per Nederlander. Accepteren we dat? Of wordt het gewoon eens tijd dat de Kamer een vuist maakt en tegen het RIVM zegt: ga het zelf maken, en we laten ons als gemeenschap niet afpersen door pharma. Ik wil draabij meteen iedereen herinneren dat de voorloper RIV zelf de inentingen maakte, het kan dus gewoon.

Dan zijn er meteen mensen die vertellen dat je bedrijven met rust moet laten en dat de markt vanzelf wel goed komt. Maar dat is dus niet zo en het zal nooit gebeuren. Een vrije markt valt onder het bewind van de bevolking en kan uitsluitend goed werken volgens concurrentieregels: veel vraag, veel aanbod en daardoor de beste prijs en beste kwaliteit. Multinationals vinden dat maar lastig en hebben gemerkt dat octrooieren veel makkelijker is om concurrenten buiten spel te zetten. Wat ook helpt is als je politici en ambtenaren (vergeet die groep vooral niet) plat lobbyt.

In deze reeks probeer ik antwoorden te vinden op vragen. Wanneer is een medicijn eerlijk geprijsd, en wanneer worden we gewoon uitgeknepen? Wat kunnen we als gemeenschap doen?